Πριν λίγους μήνες η Εθνική Σκωτίας κατάφερε να προκριθεί μετά από 22 χρόνια στην τελική φάση κάποιου μεγάλου τουρνουά, αυτό του Euro 2020. Πολλοί οπαδοί της Ρέιντζερς δεν ενδιαφέρθηκαν γι’αυτό, κάποιο κατακλύστηκαν από συναισθήματα χαράς για την πιθανότητα διάκρισης της χώρας τους σε ένα μεγάλο τουρνουά, ενώ άλλοι πήραν σβάρνα τα σόσιαλ μίντια για να εκφράσουν την περιφρόνηση τους προς την εθνική ομάδα και τους οπαδούς της. Πώς φτάσαμε όμως σε αυτό το σημείο όπου και μόνο μια αναφορά στην εθνική ομάδα ανοίγει το κουτί της Πανδώρας για ένα ντιμπέιτ δεκαετιών που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων πολιτικές, πολιτισμικές και αθλητικές διαφορές;
Η ανάλυση του γιατί συμβαίνει αυτό είναι αρκετά περίπλοκη. Πολλοί οπαδοί της Ρέιντζερς συνεχίζουν να πηγαίνουν στα παιχνίδια της εθνικής με το ίδιο πάθος που πηγαίνουν στο Ibrox. Μια ανάλυση της FA Σκωτίας το 2018 έδειξε ότι οι οπαδοί της Ρέιντζερς αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των μελών του συνδέσμου οπαδών της εθνικής Σκωτίας, περίπου 24000, με δεύτερους αυτούς της Αμπερντίν. Παρ’όλα αυτά οι περισσότερες έρευνες που έχουν διεξαχθεί με θέμα τη σύνδεση της οπαδικής ταυτότητας με τη θρησκεία, την πολιτική ιδεολογία ή το οικονομικό και κοινωνικό υπόβαθρο έχουν καταλήξει σε αδιέξοδο. Ένα είναι σίγουρο, ότι παρά τις πολλές στερεοτυπικές αντιλήψεις, η πλειονότητα των οπαδών της Ρέιντζερς δεν μπορεί να συνδεθεί με κάποια συγκεκριμένη θρησκεία, πολιτική ιδεολογία ή οικονομικό υπόβαθρο.
Ρέιντζερς και Σκωτία το 2020
Οι οπαδοί της Ρέιντζερς εμφανίζονται πολύ συχνά απαθείς προς την εθνική ομάδα της χώρας τους, κάτι που είναι πολύ κοντά στην αλήθεια. Πρόσφατη έρευνα που ρωτούσε τους οπαδούς πόσο τους ένοιαζε η εθνική σε κλίμακα από το 1- 10 συγκέντρωσε 3.5 ενώ στην αντίστοιχη ερώτηση για τη Ρέιντζερς το αποτέλεσμα εκτοξευόταν στο 9.3. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που θα μπορούσαν να εξηγήσουν αυτή τη διαφορά με κυριότερους να είναι:
-
Μεγαλύτερη αγάπη προς το ποδόσφαιρο σε συλλογικό επίπεδο παρά σε επίπεδο εθνικών ομάδων
-
Η εθνική ταυτότητα
-
Η οικονομική κατάρρευση της Ρέιντζερς το 2012
-
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκωτίας το 2014.
Ο δεύτερος λόγος είναι κατά πολλούς και ο πιο σημαντικός. Πολλοί οπαδοί της Ρέιντζερς έχουν κατηγορήσει ανοιχτά τη διοργανώτρια αρχή αλλά και τα υπόλοιπα κλαμπ για τον τρόπο που διαχειρίστηκαν την οικονομική κατάρρευση της ομάδας το 2012, με την απόρριψη της αίτησης να συνεχίσει να αγωνίζεται στην πρώτη κατηγορία και τον επακόλουθο υποβιβασμό της στην Scottish League Two (4η Κατηγορία). Η πικρία που άφησε στους οπαδούς της Ρέιντζερς η έλλειψη οποιασδήποτε φιλευσπλαχνίας από τις υπόλοιπες ομάδες κρατάει ακόμα ενώ κάποιοι οπαδοί των αντιπάλων συχνά λένε ότι η Ρέιντζερς δεν τιμωρήθηκε αρκετά.
Μοιραία φτάνουμε σε μια κατάσταση όπου οι φίλοι της Ρέιντζερς, πηγαίνοντας να στηρίξουν την εθνική τους, βρίσκονται στην ίδια πλευρά με αυτούς της Σέλτικ, της Χιμπέρνιαν, της Αμπερντίν και της Νταντί Γιουνάιτεντ, ανθρώπους δηλαδή που γιόρτασαν με την ψυχή τους την οικονομική καταστροφή της Ρέιντζερς 8 χρόνια πριν. Επιπλέον τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί η τάση από τους μη Ρέιντζερς οπαδούς της εθνικής, να αναφέρονται με μειωτικούς χαρακτηρισμούς σε παίκτες της Ρέιντζερς όταν αυτοί αγωνίζονται με το εθνόσημο, κάνοντας τελικά τους οπαδούς της Ρέιντζερς να νιώθουν ανεπιθύμητοι.
Όταν οι Ρέιντζερς ήταν η πλειονότητα των οπαδών της εθνικής.
Ωστόσο η κατάσταση του σήμερα δεν ήταν πάντα έτσι. Τη δεκαετία του 60 και του 70 οι οπαδοί της Ρέιντζερς αποτελούσαν το 60-65% των οπαδών της εθνικής. Η σχέση Ρέιντζερς και εθνικής τότε ήταν πολύ ισχυρή, με πολλά μεγάλα ονόματα της ομάδας να έχουν βασικό ρόλο στην εθνική, ενώ το γεγονός ότι οι αγώνες παίζονταν στο Hampden Park της Γλασκώβης έπαιζε κομβικό ρόλο στο να προέρχεται από εκεί η πλειονότητα των οπαδών της εθνικής που έσπευδαν να τη δουν από κοντά. Πολλοί μάλιστα πήγαιναν στο γήπεδο και με το κασκόλ της ομάδας τους, αφήνοντας πίσω κάθε συλλογική αντιπαλότητα. Η ενότητα των Σκωτσέζων εκείνη την εποχή, ειδικά στα ματς με την Αγγλία ήταν τεράστια, κάτι που πλέον δεν συμβαίνει.
Πώς εξελίχθηκε το χάσμα
Εδώ θα χρειαστεί να εισάγουμε τον όρο της εθνικής ταυτότητας. Οι οπαδοί της Ρέιντζερς ήταν πάντα άνετοι με το διττό χαρακτήρα της εθνικής τους ταυτότητας, κάτι που ξεκίνησε στις αρχές του 18ου αιώνα όταν και η Σκωτία απέκτησε ελεύθερη είσοδο στην αγορά και τα πλεονεκτήματα που τους προσέφερε η Βρετανική Αυτοκρατορία. Μάλιστα όσο οξύμωρο και αν ακούγεται ήταν σύνηθες για αυτούς να τραγουδούν το God Save the Queen στο Ibrox σε παιχνίδια της Ρέιντζερς, αλλά να αποδοκιμάζουν τους παίκτες της εθνικής Αγγλίας λίγες μέρες μετά.
Υπάρχει μια τάση από αυτό το σημείο να πηγαίνουμε στο 2014 και το δημοψήφισμα της ανεξαρτησίας ως το σημείο της σημαντικής απόκλισης από τη διττή εθνική ταυτότητα που τους χαρακτήριζε. Ωστόσο αυτές οι αλλαγές γίναν σταδιακά ξεκινώντας από τη δεκαετία του 90.
Στις αρχές των πιο επιτυχημένων χρόνων στη σύγχρονη ιστορία της Ρέιντζερς, που τελείωσε με την κατάκτηση 9 συνεχόμενων πρωταθλημάτων το 1996, έφτασαν στο Ibrox μεγάλα ονόματα του αγγλικού ποδοσφαίρου -μαζί με τον Γκρέιαμ Σούνες ως προπονητή- ως αποτέλεσμα του αποκλεισμού των αγγλικών ομάδων από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις μετά την καταστροφή του Χέιζελ το 1985. Μαζί με αυτούς όμως ήρθε και μια αλλοίωση στη σκωτσέζικη ταυτότητα της ομάδας. Παράλληλα, οι οπαδοί άλλων ομάδων γίναν πιο εχθρικοί απέναντι στη Ρέιντζερς, ενώ μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 70 η Ρέιντζερς ήταν η 2η πιο αγαπητή ομάδα στη Σκωτία από οπαδούς άλλων σκωτσέζικων ομάδων. Οι Ρέιντζερς πλέον άρχισαν να απομακρύνονται απο τη σκωτσέζικη πραγματικότητα και το χάσμα μεταξύ των δύο είχε αρχίσει να μεγαλώνει, δίνοντας την ευκαιρία στους υπόλοιπους να τους αποκόψουν και να τους θεωρήσουν έως και αντι-σκωτσέζους. Φτάνουμε λοιπόν στο σήμερα όπου σε πρόσφατη δημοσκόπηση το 65% των οπαδών της Ρέιντζερς θα ψήφιζε όχι σε νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας ενώ μόνο το 10% δηλώνει ανoιχτά υπέρ. Ένα δεύτερο ενδιαφέρον στατιστικό είναι ότι σε ποσοστό πάνω από 95% οι οπαδοί της Ρέιντζερς βλέπουν πολύ αρνητικά την SFA (σκωτσέζικη ΕΠΟ) με περίπου το 65% από αυτούς να θεωρούν ότι αυτό συμβάλλει στην αδιαφορία τους προς την εθνική ομάδα.
H μεταφορά της συλλογικής αντιπαλότητας σε εθνικό επίπεδο
Τα γεγονότα του 2012 και του 2014 έχουν θέσει ισχυρά θεμέλια στην αρνητική στάση της πλειονότητας των φίλων της Ρέιντζερς προς την εθνική ομάδα. Μεγάλο ποσοστό επίσης πιστεύει ότι αυτό δεν θα ανατραπεί στην επόμενη δεκαετία. Θα μπορούσε άραγε κάτι να αλλάξει αυτές τις απόψεις; Θα μπορούσε η μεγαλύτερη συμμετοχή παικτών της Ρέιντζερς στην εθνική ομάδα (μόνο ένας είναι βασικός αυτή τη στιγμή, o Ράιαν Τζακ) να τους σπρώξει προς αυτή την κατεύθυνση; Το 50% λέει ναι. Θα μπορούσε η πρόκριση της ομάδας στην τελική φάση κάποιου μεγάλου τουρνουά να τους αλλάξει την άποψη; Κάτω του 45% λέει ναι.
Ίσως τελικά το να κερδίσουν το πρωτάθλημα είναι το μόνο γεγονός που μπορεί να βοηθήσει να κλείσουν οι πληγές που άνοιξαν με τα γεγονότα του 2012 και του 2014. Μπορεί για πολλούς να μην υπάρχει επιστροφή στις εποχές του 60 και 70 αφού νιώθουν ότι έχουν προδοθεί ανεπανόρθωτα, ωστόσο για τα πιο νέα μέλη της οικογένειας της Ρέιντζερς υπάρχει η ελπίδα ότι τα πράγματα μπορεί να αλλάξου και οι έχθρες του παρελθόντος να μείνουν πίσω σε ότι έχει να κάνει με την εθνική ομάδα της Σκωτίας.
Επιμέλεια: Δημήτρης Χαλάτσης
